Zwangere vrouwen
Hoezo roze wolk!?
Het lijkt alsof je je, als je zwanger bent, fantastisch hoort te voelen en op een roze wolk ‘moet’ zitten. Helaas is dat niet altijd het geval. In Nederland krijgen naar schatting jaarlijks ruim 23.000 vrouwen die zwanger zijn, een depressie.
Grote lichamelijke en psychische veranderingen vinden plaats
Een kind krijgen is een ingrijpende gebeurtenis. Vrouwen ondergaan tijdens de zwangerschap grote veranderingen. Lichamelijk en hormonaal, maar ook emotioneel en sociaal. Daarnaast willen veel vrouwen (te) veel ballen tegelijkertijd hoog houden om zwangerschap, huishouden, verzorging, werk, relatie en een sociaal netwerk moeiteloos met elkaar te combineren.
Er blijft dan vaak weinig tijd over om zich mentaal en emotioneel goed voor te bereiden op de bevalling, op het moederschap en wat dit met zich mee brengt. Dit allemaal bij elkaar kan ervoor zorgen dat vrouwen tijdens de zwangerschap en/of daarna last krijgen van angstige en depressieve klachten.
Peri partum depressie
Veel vrouwen zijn de eerste 3 maanden van hun zwangerschap emotioneel labiel, moe, snel geïrriteerd, onzeker en soms ook somber. In deze periode wordt de hormoon opbouw om de baby te laten groeien gereguleerd door de eierstokken. Na deze tijd neemt de placenta de productie van progesteron over en verdwijnen deze klachten meestal vanzelf. Men spreekt van een peri partum depressie als deze klachten niet verdwijnen na de eerste 3 maanden en vele malen heviger worden. Ook kunnen de klachten pas in een latere fase van de zwangerschap ontstaan of weer terugkeren. Veel vrouwen schamen zich en voelen zich schuldig over hun klachten in een tijd waarin ze juist geacht worden blij te zijn.
Ook een traumatische ervaring vanuit een eerdere bevalling, kunnen voor klachten zorgen bij een volgende zwangerschap. Herken je jezelf in 1 of meer van onderstaande klachten?
Welke klachten kan je hebben?
- Vermoeidheid en/of slecht slapen
- Somberheid en/of depressiviteit
- Niet blij zijn met je zwangerschap
- Gevoelens van angst
- Suïcidale gedachten
- Gevoelens van machteloosheid en wanhoop
- Piekeren
- Je kindje niet meer willen
- Uitgeput zijn
- Angst voor de bevalling
De therapie
De therapie richt zich op het verminderen van de depressieve gevoelens en angstklachten. Het vergroten van het zelfvertrouwen van de (aanstaande) moeder is een belangrijk doel en onderdeel van de therapie. Ook het verloop en de ervaring van de zwangerschap op een zo prettig mogelijke manier staan centraal. Daarnaast komt contact maken met het nog ongeboren kindje aan bod en worden er handvatten gegeven voor de bevalling.
‘Een peri partum depressie is goed te begeleiden en te behandelen’
Speciaal voor zwangere vrouwen met depressieve gevoelens en angstklachten biedt behandelcentrum Ervaringsgericht in Apeldoorn hulp.
Deze hulp is gericht om handvatten te bieden hoe om te gaan met angst en depressie rondom zwangerschap, bevalling en daarna. Er wordt onder andere gewerkt met Mindfulness, Visualisatie technieken, ACT (Acceptance and Commitment Therapy), CGT (Cognitieve Gedragstherapie), Schematherapie, Infant Mental Health (IMH) en methodieken vanuit Dramatherapie. Wanneer een traumatische ervaring vanuit een eerdere bevalling klachten geven bij een volgende zwangerschap, staat het behandelen hiervan centraal in de therapie.
Voelde dat het goed zat
‘Eigenlijk vanaf het begin toen ik bij Heleen binnen kwam lopen wist en voelde ik al dat het goed zat. We hadden meteen al een hele fijne klik samen. Ik heb Heleen leren kennen tijdens een behoorlijke heftige relatiebreuk toen ik net 4 maanden zwanger was.'
Preventief in behandeling
‘Ik voelde me erg onzeker en werd erg onder druk gezet door mijn ex en ook door mijn omgeving. En toen er ook nog eens onverwachts risico in mijn gezondheid opspeelde heb ik ervoor gekozen om langer preventief in behandeling te gaan en om in het ziekenhuis te bevallen en om mij een tijdje te laten opnemen. Dat is godzijdank allemaal goed gegaan! Maar het was wel een hele hectische angstige, heftige, emotiole zwangerschap en bevalling.’
Plekje in ons hart
'Maar al die tijd is Heleen er voor mij /ons geweest! Dat was zo fijn! Ik voelde me begrepen, gehoord, gevoeld en wat hebben we ook gelachen! Maar vooral even helemaal tot rust komen, in het hier in het nu zijn, dichtbij mezelf en mijn prachtige zoon Storm die ondertussen alweer 3 jaar oud is. Door jou is mijn liefde en de hechting met Storm alleen maar verder gegroeid zelfs toen ik me behoorlijk verslagen en verloren voelde en alle momenten wanneer ik het even niet meer wist. Voor altijd een plekje in ons hart! ‘
Sterker worden, metaal en fysiek
'In mijn ogen zou elke zwangere de mogelijkheid moeten krijgen om hulp te vragen tijdens en na de zwangerschap. Mijn ervaring, na 4 zwangerschappen met elk een ander issue, is dat ik na elke zwangerschap en bevalling er fysiek en mentaal sterker uitkwam. Dit was mij niet gelukt zonder de begeleiding van Heleen. Die begeleiding ging verder dan 1 op 1 gesprekken tijdens de zwangerschap. Er is mij aangeboden om de bevalling/geboorte te filmen en na te bespreken, omdat ik angsten had dat ik mijn dochter na de bevalling niet zou accepteren. Tijdens de bespreking (wanneer je daar aan toe bent of wil) laat ze jou en je partner zien wat je als nieuwe vader en moeder doet. Mijn angst van het niet accepteren die ik had was er niet, maar ik zag en voelde dat zelf niet bewust. Heleen liet mij tijdens het bekijken van de film zien hoe natuurlijk het ging. En bij elke blik, beweging of aanraking stopte ze de film en benoemde dit. Op dat moment vond ik het heel moeilijk om dat te zien, maar nu kan ik het alleen maar mooi en waardevol vinden. Een belangrijk onderdeel van het proces van moeder worden en zijn. Heleen is professioneel op een vriendschappelijke wijze, welke ik een ander zeker zou aanraden.'