De behandeling van angst bij behandelcentrum Ervaringsgericht bestaat uit maatwerk. Toch hebben we een duidelijke visie op wat angst nu precies is en vooral ook; Hoe zorg je ervoor dat angst niet meer de regie overneemt van je leven. Jij bepaalt en niet de angst.
Op het moment dat we iets opmerken wat een bedreigende betekenis voor ons heeft, volgt onmiddellijk een reactie. Deze reactie wordt sterk beïnvloed door de associaties die hij oproept uit het verleden. De reactie verloopt helemaal automatisch, we kunnen deze reactie niet beïnvloeden. Deze eerste automatische reactie roept een reeks van daaropvolgende reacties op, waarmee we het gevaar ongedaan willen maken (verdediging). Deze verdedigende reacties houden de angstige betekenissen in stand. Ze (vermijding bijvoorbeeld) zijn in eerste instantie verstandig en nodig. Maar ze ontwikkelen zich, als ze vaak gebruikt worden, tot standaard reactiepatronen die ervoor zorgen dat de angst in stand gehouden wordt. Er vindt geen blootstelling meer plaats aan de situatie die een angstige of bedreigende betekenis heeft gekregen.
Wat betekent dit voor de behandeling?
Dat we de verdedigende, niet meer passende en angst in stand houdende reacties gaan veranderen, en dat daarmee de angstige betekenissen gecorrigeerd worden.
De behandeling van angst
Angst is altijd anticiperend, angst hangt samen met het mogelijke onheil wat ons in de toekomst zou kunnen overkomen. Mensen met een angststoornis brengen hun tijd door in een wereld van op de toekomst gerichte gedachten die negatief emotioneel zijn. Gedachten zijn woorden in je hoofd, die daadwerkelijk lichamelijke sensaties en emoties veroorzaken. Deze woorden kunnen net zo krachtig zijn als de werkelijkheid zelf. Mensen met een angststoornis reageren met lichaam en geest op bedachte realiteiten alsof deze zich feitelijk voltrekken. Het gevolg is dat ze vrijwel altijd in angst leven, weinig vreugde kennen en weinig contact hebben met het hier en nu.
|De wereld zit vol gevaren. Het zou kunnen dat ik de dingen die op mijn weg komen niet aankan; ik moet op alle mogelijke gevaren voorbereid zijn, anders gebeuren er rampen.|
Tijdens deze therapie leer je je te richten op wat er op directe wijze beïnvloedbaar is in je leven, zoals je eigen gedrag, in plaats van controle proberen te krijgen over ervaringen die niet direct te beïnvloeden zijn, zoals emoties, gedachten of lichamelijke gewaarwordingen. Er wordt gewerkt naar een acceptatiegerichte houding ten opzichte van je gevoelens en gedachten.
Stapsgewijs
- In kaart brengen van wat is angst en hoe ga je ermee om gaat. (copingstijlen).
- Zin en onzin van je copingstijlen toetsen. (energiebalans opmaken)
- Motivatie om te veranderen genereren. Wat wil ik dan?
- Bewust stilstaan hier en nu.
- Aan de hand van met aandacht stilstaan in het hier en nu, (mindfulness) confrontatie aangaan met angst.
- Bewust aandacht schenken aan angst.
- Koppeling angst & copingstijlen met het verleden.
- Acceptatie van wat er is. (o.a. leed) Genereren van actieve acceptatie.
- Actief maken van ‘ wat wil ik dan’; concrete plannen maken stappen zetten.
- Oefenen met nieuw gedrag.
Hier lees je meer over hoe een behandeling bij Ervaringsgericht eruit ziet.
Cognitieve gedragstherapie
De voorkeursbehandeling bij angststoornissen is cognitieve gedragstherapie. Ruim 70% van de mensen die met CGT behandeld worden voor angst, reageert positief op de behandeling.
Hoe goed werkt cognitieve gedragstherapie?
Naar de effecten van cognitieve gedragstherapie is veel onderzoek gedaan. Heel vaak blijkt deze methode een zeer effectieve therapie te zijn. Vaak effectiever dan medicijnen, cognitieve gedragstherapie geldt volgens officiële richtlijnen als de psychologische behandeling van eerste keus voor angststoornissen, milde depressies, eetstoornissen (boulimia nervosa), alcoholverslaving, impuls- en psychosomatische problemen (vermoeidheid, (hoofd)pijn, paniek, burnout).
ACT
Acceptatie en commitment therapie is eén van de nieuwste vormen van cognitieve gedragstherapie. De laatste jaren is uit onderzoek gebleken dat ACT een bijzonder effectieve methode is bij angst en fobieën.
Angststoornissen zijn er in vele vormen: specifieke fobieën, paniekstoornissen, dwangstoornissen, sociale fobie, PTSS, straatvrees… zelfs binnen deze categorieën kan de angst zich op verschillende manieren uiten. Maar de rode draad die alle angststoornissen gemeen lijken te hebben, is dat ze gekenmerkt worden door experiëntiële vermijding. In één zin gezegd: het proberen te vermijden, controleren of veranderen van bepaalde innerlijke ervaringen. Wil je verder lezen over ACT? In dit artikel vertellen we er meer over.
Vermijding
Vermijding is een van onze strategieën om problemen op te lossen, en vaak werkt dit ook uitstekend. Een hond vermijden om te voorkomen dat hij je bijt, is een zinvolle strategie. Je kunt niet meer gebeten worden. Maar als je ook de angst zelf wil vermijden, dan zul je ook niet meer willen denken aan honden of er niet aan herinnerd willen worden. Dat is experiëntiële vermijding: het proberen te vermijden of controleren van gedachten, gevoelens, lichamelijke gewaarwordingen en herinneringen en de situaties die deze gebeurtenissen oproepen. Maar het probleem is dat deze strategie niet werkt om controle te krijgen over deze innerlijke ervaringen.
Voorbeelden van vermijding
Het leven van mensen met een angststoornis zit vol voorbeelden van experiëntiële vermijding en niet-acceptatie. Dit kan allerlei vormen aannemen, maar heeft altijd dezelfde functie: geen angst voelen. ACT is een relatief nieuwe vorm van gedragstherapie, waarbij cliënten leren om te stoppen met het vechten tegen emoties, gedachten, herinneringen en impulsen waar niet van te winnen valt, en hun tijd en energie te investeren in zaken die werkelijk van belang zijn en die ze kunnen beïnvloeden, zoals hun eigen gedrag.
De behandeling van angst is maatwerk. Een behandeling uniek op maat voor jou, maar wel met een goed doordachte methode en onderbouwd met gedegen kennis.
